Wpływ spożycia napojów energetyzujących na układ nerwowy dzieci i młodzieży
Napoje energetyzujące są obecnie bardzo popularne, zarówno wśród dorosłych, jak i młodzieży oraz dzieci w okresie szkolnym, szczególnie w wieku gimnazjalnym. Większość z nich spożywa napoje energetyzujące regularnie, nie zdając sobie sprawy z konsekwencji swoich wyborów.
Mimo, że przekaz marketingowy przedstawia konsumentów jako pełnych energii i wigoru, błyskotliwych po spożyciu energetyka to w rzeczywistości taki stan po użyciu trwa tylko chwilę. Po pewnym czasie zaczynają się skutki uboczne takie jak: nadpobudliwość, nerwowość, stany lękowe, przyspieszone tętno, zaburzenia pamięci i koncentracji, problemy ze snem oraz dobrym samopoczuciem. Dlaczego tak się dzieje? Odpowiedź na to pytanie uzyskamy w poniższym artykule.
Kofeina obecna w napojach energetyzujących wywiera efekt na psychikę i zachowanie dzieci oraz młodzieży. Według badań przeprowadzonych przez kanadyjskich naukowców dzienną zalecaną dawkę kofeiny dla dzieci w wieku 4-6 lat jest nie więcej niż 45 mg, 7-9 lat – maksymalnie 62 mg dziennie, a dla 10-12-latków maksymalnie 85 mg dziennie. Przy czym większość energetyków w składzie zawiera 320 mg/l kofeiny. Badania amerykańskie pokazały, że 73% młodzieży w wieku 12-18 lat spożywa przynajmniej 100 mg kofeiny dziennie, głównie w drugiej części dnia, co może negatywnie wpływać na sen.
Obniżenie czasu snu i pogorszenie jego jakości u młodych osób wiąże się nie tylko z przemęczeniem i osłabieniem organizmu, ale także z zaburzeniami nastroju, zaostrzeniem astmy oskrzelowej, zwiększeniem ryzyka otyłości i pogorszeniem funkcjonowania w szkole, co negatywnie wpłynie na wyniki w nauce. Tak więc powód, dla którego są często przez młodzież stosowane napoje energetyzujące, np. poprawa samopoczucia, zwiększenie energii – ostatecznie spowoduje osiągnięcie skutków dokładnie odwrotnych w dłuższej perspektywie. Przede wszystkim z uwagi na jej oddziaływanie na ośrodkowy układ nerwowy, znajdujący się w okresie intensywnego wzrostu i dojrzewania u dzieci i młodzieży szczególnie zalecana jest kontrola jej spożycia.
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Zaburzeń Stanu Zdrowia WHO objawy wywołane spożyciem dużych ilości kofeiny zakwalifikowane są do działu zaburzeń umysłowych i zaburzeń zachowania, powodowanych przez substancje stymulujące.
Podsumowując napoje energetyzujące błędnie są uważane za środek, mający na celu usunięcie objawów zmęczenia i zwiększenia możliwości intelektualnych oraz fizycznych organizmu. Regularne i nadmierne spożywanie napojów energetyzujących wpływa na agresywne, ryzykowne i czasami nieobliczalne zachowanie dzieci i młodzieży. W konsekwencji może to doprowadzić do sięgania po inne substancje psychoaktywne, wchodzenia na drogę przemocy, autoagresji i przestępczości.